داربست یک سازه چوبی یا فلزی موقتی است که برای دسترسی به نقاط دشوار به هنگام ساخت یا تعمیر ساختمان‌ها و دیگر سازه‌ها بکار می‌رود. داربست ها که از میله‌های فلزی و چوبی ساخته میشوند گاه به عنوان تکیه‌گاه برای بخشی از دیگر سازه‌ها هم استفاده میشوند.
ساخت داربست ها مهارت ویژه‌ای نیاز دارد زیرا در صورت فروریختن یک داربست خطر تلفات جانی بسیار زیاد است. داربست های فلزی غالبا بصورت لوله های ۶متری،۳متری و قالب و بست تشکیل میشوند.
این سازه فلزی برای دسترسی آسانتر به قسمت های غیر قابل دسترسی ساختمان ها و سازه ها استفاده می شود، ساخت سازه داربست از طریق اتصال لوله درست می شود که به وسیله بست های مخصوص لوله هایی را که در اصطلاح به آنلوله داربستی گفته می شود را به همدیگر متصل می کنند
و این لوله ها دارای طول های متفاوتی با توجه به نوع سازه و متراژ آن می تواند داشته باشد، فاصله سازه داربست ازساختمان معمولا ۳۰ تا ۴۰سانتی متر می باشد ولی با توجه به نظر کارشناس یا معمار ساختمان این فاصله قابل تغییر می باشد.
لوله داربستی
لوله داربستی ( لوله داربست ) که همان لوله صنعتی می باشد به آن نوع از لوله هایی گفته می شود که هیچگونه سیالی در داخل آن جابجا نمی شود و تحت هیچگونه تست آب یا گازی قرار نگرفته است،لوله داربستی فقط کاربرد صنععتی دارد و در صنایع و سازههای مختلف نیز از آن استفاده می شود.
لوله داربستی در سایز های مختلف تولید می شود که متداول ترین سایز مورد استفاده آن سایز ۱۱/۲ اینچ یا همان نمره ۵ می باشد. لوله داربستی را به نام لوله ۵ نیز می شناسند.
کارخانجات متعددی در داخل کشور اقدام به تولید لوله داربستی می نمایند و با توجه به اینکه لوله داربستی ،هیچ سیالی از آن عبور نمی کند نیاز به هیچگونه تست و آنالیزی ندارد و یکی از پرکاربرد ترین لوله هایی می باشد که در صنعت و ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد؛
از این رو کارخانه های متعددی قابلیت این را دارند که لوله داربستی را تولید و عرضه نمایند که از جمله می توان به کارخانه های اصفهان، تهران، قم و غیره اشاره کرد.
ناگفته نماند که لوله داربستی در ضخامت های مختلفی تولید می شود که بیشترین ضخامت هایی که از لوله داربستی سایز ۱۱/۲ اینچ استفاده می شود میتوان به ضخامت های ۲ و ۲/۵ میلی متر اشاره کرد.
انواع داربست
داربست مثلثی (اسکافلد)
این نوع داربست از فریمهای مثلثی تشکیل شده اند که به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل میشوند و در کفراژبندی دال یا تیر و همچنین پلها به کار می‌روند.
فریم این نوع داربست در سه تیپ ۵/۰ و ۷۵/۰ و ۱ متری تولید می‌شوندکه با قرار دادن سرجکهای قابل رگلاژ در قسمت بالای این داربست ها برای هر ارتفاعی قابل تنظیم می‌‌باشند. عرض فریمهای داربستی مثلثی ۱۲۰ سانتی‌متر می‌باشد که می‌تواند دارای مقاطع افقی مثلثی یا مربعی باشد.
مزایای استفاده از داربست های مثلثی
- سهولت و سرعت در باز و بسته شدن و عدم نیاز به آچار جهت بستن اتصالات
- باربری بسیار زیاد در کفراژ بندی دالهای بتنی به لحاظ داشتن عضوهای مورب ثابت
- عدم نیاز به کارگر ماهر داربست بندی و مونتاژ قطعات توسط کارگر ساده
داربست چکشی ستاره
این نوع داربست از پایه‌های قائم و مهارهای افقی در اندازه‌های مختلف تشکیل شده است. پایه های این نوع داربستها در طولهای ۳، ۵/۲، ۵/۱ و ۱و۵ / متر تولید میشوند و با قرار دادن سرجکهای قابل رگلاژ در قسمت بالائی و پایه جکهای قابل رگلاژ در قسمت پائین داربست برای هر ارتفاع و اختلاف ترازی قابل تنظیم می‌باشد.
نصب مهارهای افقی بر پایه‌های داربست به سادگی و با ضربه چکش امکان‌پذیر می‌باشد و اتصال پایه‌های داربست به یکدیگر با مغزی و پین میسر خواهد شد.
مزایای استفاده از داربست های چکشی به شرح ذیل می‌باشد
- سهولت و سرعت در باز و بسته شدن و عدم نیاز به آچار جهت بستن اتصالات
- قابل توسعه در پلان و در ارتفاع بدون محدودیت و عدم
- نیاز به مهاربندی در ارتفاع‌های زیاد
- قابل استفاده در داربست بندی نمای ساختمان‌ها و یا تأسیسات پالایشگاهی و غیره
- باربری زیاد در کفراژ بندی دالهای بتنی
- عدم نیاز به کارگر ماهر داربست بند و مونتاژ قطعات توسط کارگر ساده
- سهولت در جابجایی و انتقال آن به دلیل سبک بودن قطعات
- قابل استفاده در کفراژبندی سقفهای قوسی و غیر همسطح
- داربست چکشی ستاره ای نقاط مشترک و تفاوت هایی با داربست های چکشی کاسه ای دارد
- سرعت مونتاژ و دمونتاژ در این نوع داربست بسیار سریعتر از انواع دیگر داربست است .
